Denizyolu taşımacılığı gerek ucuz maliyet gerekse tek seferde diğer taşımacılık sektörlerine göre daha fazla t/km yük taşıyabilmesinden dolayı tercih edilen bir taşımacılık türüdür. Bugün dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 80 ’i deniz yolu ile yapılmaktadır. Denizyolu taşımacılığı diğer taşıma türlerine göre daha avantajlı durumdadır.
Demiryolu taşımacılığına oranla 3,5 kat, karayolu taşımacılığına oranla 7 kat ucuzdur. Diğer avantaj ise özellikle sanayi hammaddesini oluşturan büyük miktarlardaki yüklerin bir defada bir noktadan diğer bir noktaya taşınması imkanını sağlaması olarak belirtilebilir (TÜBİTAK 2021).
Türkiye’nin kara sınırlarının 3/4’ünün denizlerle çevrili olması Türkiye’yi denizyolu taşımacılığında önemli bir ekonomik ve politik konumda tutmaktadır. 2020 yılında dünyada taşınan yüklerin hacim olarak yaklaşık %89 denizyolu ile gerçekleşmiştir. Ülkemizde 2020 yılına hacim olarak ithalat amaçlı taşınan yüklerin yaklaşık %94'ü, ihracat amaçlı taşınan yüklerin yaklaşık %82'si denizyolu ile gerçekleşmiştir.
Ticaret Bakanlığı’nın 2021’de paylaştığı verilere göre, 2021 yılı Mayıs ayında gerçekleştirilen toplam ihracatın içerisinde denizyolu taşımacılığı 10 milyar 139 milyon dolarlık bir payla birinci sırada yer almaktadır. İthalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat denizyolu 12 milyar 925 milyon dolar ile birinci sırada yer almaktadır.
Denizyolu taşımacılığının gelişim seyrine baktığımız zaman büyük limanların yakın çevresinde lojistik merkezleri, karayolu ve çevreyolu bağlantıları açısından altyapı gelişmeleri de yaşanmalıdır.
Bu büyük pazarlardan pay alırken özellikle limanların konumlandırılmasında şehir merkezinden uzak bölge seçimi ile kara ve çevre yoluyla bağlantılarının güçlendirilmesi çalışmaları yapılmalıdır.
Günümüzün konusu olan ‘blockchain’ teknolojisi ile deniz limanlarında faaliyet yürüten tüm paydaşların verilerini güvenle ve yetki sınırları içerisinde elektronik ortamda temin edebileceği, onay ve kontrol süreçlerini yürütebileceği bir interaktif platform oluşturulması özellikle Lojistik Performans Endeksi başlıkları olan altyapı, uluslararası sevkiyat, lojistik hizmetleri kalitesi, gönderi takibi ve zamanında teslim kriterlerinde olumlu sonuç alınmasına yarayacaktır.
