Endüstri 4.0 evresi, dijitale dönüş ve akıllı ürünleri yaşamımızın her noktasına taşımaktadır. Telefonlar, bilgisayarlar, evler dijitalleşmekteyken şimdi ölçeğin ‘KENT’ seviyesinde geliştiğini görmekteyiz. Şehirlerin alt ve üst yapıları, ulaşım ve iletişim ağları, enerji kalemleri, atık dönüşümleri gibi yaşam döngüsü elemanları gelişen teknoloji sayesinde entegre bir çalışmaya dönüşmektedir. Türkiye’de de başarılı örnek projeleri bulunan ‘Akıllı Şehir’ lerin Dünya ölçeğinde bazı örneklerini inceleyelim.
Yeni nesil teknolojilerle donatılmış şehir oluşturmak, yaşamı kolaylaştırmak ve olası sorunların hızlı giderilmesi hedeflenerek ortaya çıkan ilk akıllı şehir Singapur’dur. Özellikle trafik sorunuyla mücadele etmek için uyguladıkları ‘Tek İzleme’ sistemi ile trafik bilgilerini şehirlere yerleştirilen kameralar ile topluyorlar. Bu Singapur’un bütünüyle ‘Otonom Araç’ yani sürücüsüz araçlara geçiş için atmış olduğu ilk adımdır ki nitekim 2020 yılı KPMG tarafından hazırlanmış ‘Otonom Araçlara Hazırlık Endeksi’ ne göre yapılan hazırlıklarla otonom sürüşe en hazır ülke statüsünü kazanmıştır.
Bunun yanında Akıllı Şehir teknolojisinin en önemli ayağı olan ‘Dijital İkiz’ teknolojisine geçiş çalışmaları da yürüten Singapur, mevcut tüm verilerini toplayarak tam ve eşit zamanlı şehir modeli oluşturmayı hedeflemektedir. Akıllı sayaçlar, Yeşil Bina Girişimleri, Çevrim İçi Sağlık Merkezleri, Akıllı Ulus Sensörleri gibi girişimleriyle yaşamı dijitalleştirme ve kesintisiz hizmet çalışmaları devam etmektedir.
Akıllı Şehir teknolojisinin ulaşımın yanında ‘Atık Yönetim’ sisteminde de kullanıldığı bir örnek ise Hollanda Groningen’dir. Belediye yönetiminin geliştirdiği proje ile dolduğu zaman mesaj gönderen çöp kutuları kullanılarak 92 bin Euro tasarruf edildiği bilinmektedir. Özellikle çöp toplama kamyonlarının doğru hedefe doğru zamanda yönelmesi yakıt ve işgücü maliyetlerinde gözle görülür bir düşüş sağlamıştır.
Akıllı Kent yönetimi kategorisinde ise dikkat çeken girişim Güney Kore’nin Songdo kentinden gelmiştir. Burada özellikle elektrik tüketimi için tasarlanmış modelde enerji tüketiminin az olduğu bölgelerin tespit edilerek gün içerisinde yoğun enerji ihtiyacı olan bölgelere elektrik aktarılması söz konusudur.
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü Akıllı Şehirler Dairesi Başkanlığı platformu aracılığıyla Türkiye’de uygulanan Akıllı Şehir projelerinin tamamını ve aşamalarını görmekteyiz.
Sistemde 132 Akıllı Şehir projesiyle Konya kenti öne çıkmaktadır. Özellikle en değerli kaynak olan verilerin toplanması ve yorumlanması için oluşturulmuş ve Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planında bulunan Yerel Açık Veri Portalı ile kamu hizmetlerinde etkinlik ve verimlilik hedeflenmektedir. Portalda ilk etapta; ulaşım, trafik, alt yapı, iletişim teknolojileri, hizmet, coğrafi bilgi teknolojileri, yaşam, yönetişim, çevre ve tarım olmak üzere toplam 10 kategoride yaklaşık 100 veri seti paylaşılmıştır. Açık Veri Portalı 2. Faz çalışması sürmektedir.
40 projeyle Konya’yı takip eden Kocaeli ilimizde ise dikkat çeken bir çalışma Akıllı Kent Rehberidir. Adres Bilgileri, Kadastro Bilgileri, Yapı Bilgileri, Vergi Dairesi Bilgileri, Plan Bilgileri, Nüfus Bilgileri, Okul Bilgileri, Nöbetçi Eczaneler, Kazı Çalışmaları, Önemli Noktalar, Jeolojik Zemin Bilgileri, Güncel Trafik Yoğunluğu gibi sorgulamalar yapılabilmekte, ilgili yerel birimlerin yaptığı çalışmalara ait verilere kategorize edilmiş biçimde erişebilmekte, kartografik ve hibrit uydu görüntüleri üzerinden ölçü alma işlemleri gerçekleştirilebilmektedir. 2020 yılı içerisinde dünya üzerindeki kullanıcılar tarafından 129 ülkeden 1.253.834 adet görüntülenmiştir.
